Tạng thận gồm
thận âm và thận dương chỉ có biểu hiện các chứng bệnh thuộc hư. Có hai hội chứng
bệnh: thận âm hư và thận dương hư.
• Thận dương hư:
- Biểu hiện
lâm sàng:
Triệu chứng
chung: sợ lạnh, tay chân lạnh, sắc mặt trắng, đau mỏi vùng thắt lưng, liệt
dương, chất lưỡi nhạt, rêu trắng, mạch trầm trì, hoặc hai mạch xích vô lực.
Nếu thận khí
hư không cố sáp thêm các chứng: di tinh, hoạt tinh, tiểu tiện nhiều lần, có khi
không tự chủ, đái dầm, ỉa lỏng ở người già; nếu thận hư không nạp khí gây hen
suyễn, khó thở, mạch phù vô lực; nếu thận hư không khí hoá bài tiết được nước
gây phù toàn thân nhất là hai chi dưới ấn lõm, bụng đầy, đái ít, khó thở, chất
lưỡi nhạt mềm bệu, mạch trầm tế.
- Phương
pháp chữa: ôn bổ thận dương, cố nhiếp thận khí (nếu di tinh, di niệu, ỉa lỏng
do thận khí hư), ôn bổ thận khí (nếu thận hư không nạp phế khí), ôn dương lợi
thuỷ (nếu phù thũng do thận dương hư).
• Thận âm hư:
Thận âm hư
do mất máu, mất tinh dịch, tinh bị hao tổn gây ra (hay gặp ở những bệnh do sốt
cao kéo dài, người mắc bệnh lâu ngày hoặc uống thuốc nóng, lâu ngày). Triệu chứng
có nhiều biểu hiện của hư nhiệt (âm hư sinh nội nhiệt).
- Biểu hiện
lâm sàng: hoa mắt, chóng mặt, ù tai, răng lung lay, miệng khô, ngũ tâm phiền
nhiệt, ra mồ hôi trộm, di tinh, chất lưỡi đỏ, mạch tế sác.
- Phương
pháp chữa: bổ thận âm.
