TỨ VẬT
THANG (phụ khảm ly hoàn giao ngải tứ vật thang, ngãi phụ noãn cung hoàn,
ngọc chúc tán, phật thủ tán, bát trân thang, thập toàn đại bổ thang, vị phong
thang)
PHƯƠNG
NGUYÊN CẬP CHỦ TRỊ:
Bài do “thái
bình huệ dân hòa tễ cục phương” lập ra có tác dụng dưỡng huyết, bổ huyết.
CHỦ TRỊ:
trị nhất
doanh huyết hư trệ, phụ nữ kinh huyết không đều, dưới rốn quặn đau, cùng huyết
kết thành cục (khối) lúc đau lúc không…
PHƯƠNG CA:
Tứ vật thang
vi huyết dược tông
Đương quy địa
thược dữ quyên khung
Khảm ly hoàn
trị âm hư hỏa
Tri hóa
tương kiêm tứ vật đồng (1)
Giao ngãi
thang chung giao ngãi thảo
Nhưng liêm tứ
vật hợp tiễn nùng(2)
Hữu danh
giao phụ noãn cung giả
Nhị vị gia
chi tứ vật trung (3)
Điều vị toàn
phương hợp tứ vật
Tử hòa ngọc
trúc tán ứ thông (4)
Khung quy nhị
vị hòa vi tán
Sản hậu thai
tiền hiện lực hồng (5)
Tứ vật tứ
quân tương hợp dung
Bát trân
song bổ pháp tối hùng(6)
Hoàng kỳ nhục
quế tần gia nhập
Phương kiến
thập toàn đại bổ thang (7)
Thập toàn trừ
khước kỳ địa thảo
Gia túc tiễn
chi danh vị phong (8)
PHƯƠNG DƯỢC:
Thục địa,
xuyên khung, đương quy, bạch thược, các vị lượng bằng nhau nghiền thành bột mịn,
mỗi lần uống 9 gam với nước đun sôi, uống ấm.
Ý NGHĨA CỦA
PHƯƠNG THUỐC:
Bổ khí chi
phương giai tùng tứ quân hóa xuất, ắt bổ huyết chi phương giai tùng tứ vật nhi
hóa, bổ khí tìm tới tỳ, phế, bổ huyết phải lấy can, thận làm đầu, trong phương
dùng đương quy hòa huyết sinh huyết, bạch thược liễm âm ích huyết, thục địa tư
âm bổ huyết, xuyên khung điều hợp huyết khí cho nên phương thuốc có tác dụng dưỡng
huyết, hành huyết
(1) Khảm ly hoàn tức là tri bá tứ vật
thang(bài tứ vật thêm hoàng bá tri mẫu)
CHỦ TRỊ:
Âm huyết hư
trệ, tướng hỏa độc vượng.
(2) Giao ngãi tứ vật thang, tức bài tứ
vật thêm a giao, ngãi diệp, cam thảo.
CHỦ TRỊ:
hai mạch
sung nhân hư tổn, kinh huyết ngắn ít, hư hàn làm đau.
(3) Ngãi phụ noãn cung hoàn tức tứ vật
thêm ngãi diệp, hương phụ.
CHỦ TRỊ:
phụ nữ kinh
nguyệt không đều, tử cung hư lạnh khó thụ thai.
(4) Ngọc trúc tán tức tứ vật thay đương quy bằng quy vỹ,
bạch thược thay xích thược, thêm đại hoàng , mang tiêu
CHỦ TRỊ:
đau bụng do
kinh bế.
(5) Bài tứ vật bỏ bạch thược, thục địa,
dùng đương quy, xuyên khung hai vị tán bột gọi là phật thủ tán.
CHỦ TRỊ:
phụ nữ huyết
hư cảm mạo phong hàn, động thai ra máu, thai chết trong bụng.
(6) Tứ vật hợp tứ quân gọi là bát
trân thang
CHỦ TRỊ:
khí huyết đều
hư.
(7) Bát trân thêm hoàng kỳ nhục quế gọi
là thập toàn đại bổ thang,
CHỦ TRỊ:
doanh vệ đều
hư, khí huyết bất túc (không đủ)
(8) Thập toàn đại bổ bỏ hoàng kỳ, thục
địa , cam thảo thêm gạo tẻ 100 hạt sắc uống gọi là bài vị phong thang
CHỦ TRỊ:
vị tràng hư
nhược, đại tiện tiết tả (tiêu chảy)