Tạng tâm đứng đầu các tạng, có tâm bào lạc bảo vệ bên ngoài, phụ trách các hoạt động về thần chí, huyết mạch, khai khiếu ra lưỡi biểu hiện ra ở mặt.
2.1.1. Chủ về thần chí
Thần chí là các hoạt động về tinh
thần, tư duy. Tinh và huyết là cơ sở cho hoạt động tinh thần, mà tâm lại chủ về
huyết nên tâm cũng chủ về chí, tâm là nơi cư trú của thần vì vậy nói là
"tâm tàng thần".
Tâm khí và tâm huyết đầy đủ thì tinh
thần sáng suốt, tỉnh táo. Tâm huyết không đầy đủ xuất hiện các triệu chứng bệnh
như: hồi hộp, mất ngủ, hay mê, hay quên. Tâm huyết có nhiệt thì có thể thấy mê
sảng, hôn mê v.v...
2.1.2. Chủ về huyết mạch, biểu hiện ra ở mặt
Tâm khí thúc đẩy huyết dịch trong
mạch đi nuôi dưỡng toàn thân. Nếu tâm khí đầy đủ, huyết dịch vận hành không
ngừng, toàn thân được nuôi dưỡng tốt, biểu hiện ở nét mặt hồng hào tươi nhuận,
trái lại tâm khí bị giảm sút, sự cung cấp huyết dịch kém đi thì sắc mặt xanh
xao, có khi huyết dịch bị ứ trệ gây các chứng mạch sáp, kết lại, ứ huyết v.v...
2.1.3. Khai khiếu ra lưỡi
Biệt lạc của tâm thông ra lưỡi, khí
huyết của tâm đi ra lưỡi để duy trì hoạt động của chất lưỡi.
Trên lâm sàng xem chất lưỡi để chẩn
đoán bệnh ở tâm: như chất lưỡi đỏ là tâm nhiệt, chất lưỡi nhạt là tâm huyết hư,
chất lưỡi xanh có điểm ứ huyết là huyết ứ trệ v.v...
2.1.4. Tâm bào lạc
Là tổ chức bên ngoài của tâm để bảo
vệ không cho tà khí xâm nhập vào tâm.
Trên thực tế lâm sàng các triệu
chứng của bệnh của tâm và tâm bào lạc giống nhau: như trong bệnh truyền nhiễm
có sốt (ôn bệnh) chứng hôn mê được gọi là "nhiệt nhập tâm bào" giống
như chứng hôn mê của tâm nhiệt.
2.1.5. Ngoài ra người ta còn chú ý
đến quan hệ sinh khắc, biểu lý với các tạng phủ khác: tâm hoả sinh tỳ thổ, khắc
phế kim, tâm và tiểu trường có quan hệ biểu lý.
