三焦經分寸歌
Tam tiêu kinh phân thốn ca
無名外側端關衝。
vô danh ngoại trắc đoan quan xung.
液門小次指陷中。
dịch môn tiểu thứ chỉ hãm trung.
中渚液門上一寸。
trung chử dịch môn thượng nhất thốn.
陽池腕前表陷中。
dương trì uyển tiền biểu hãm trung.
外關腕後二寸陷。
ngoại quan uyển hậu nhị thốn hãm.
關上一寸支溝名。
quan thượng nhất thốn chi câu danh.
外關一寸會宗平。
ngoại quan nhất thốn hội tông bình.
斜上一寸三陽絡。
tà thượng nhất thốn tam dương lạc.
肘前五寸四瀆稱。
trửu tiền ngũ thốn tứ độc xưng.
天井肘外大骨後。
thiên tỉnh trửu ngoại đại cốt hậu.
肘上一寸骨罅中。
trửu thượng nhất thốn cốt há trung.
井上一寸清冷淵。
tỉnh thượng nhất thốn thanh lãnh uyên.
消濼臂肘分肉端。
tiêu lạc tý trửu phân nhục đoan.
臑會肩端前二寸。
nao hội kiên đoan tiền nhị thốn.
肩髎骨上陷中看。
kiên liêu cốt thượng hãm trung khán.
天髎肩井後一寸。
thiên liêu kiên tỉnh hậu nhất thốn.
天牖耳下一寸間。
thiên dũ nhĩ hạ nhất thốn gian.
翳風耳後尖角陷。 瘈脈耳後青脈看。
ế phong nhĩ hậu tiêm giác hãm. Kế mạch nhĩ hậu thanh mạch khán.
顱息青絡脈之上。
lư tức thanh lạc mạch chi thượng.
角孫耳上髮下間。
giác tôn nhĩ thượng phát hạ gian.
耳門耳前缺處陷。
nhĩ môn nhĩ tiền khuyết xữ hãm.
和髎橫動脈耳前。
hoà liêu hoành cốt động mạch nhĩ tiền.
欲覓絲竹空何在。
dục mịch ty trúc không hà tại.
眉後陷中仔細觀。
mi hậu hãm trung tồn tế quan.
Giải thích:
Đầu ngón tay nhẫn cách góc móng tay bằng là hẹ là huyệt quan xung.
Huyệt dịch môn chỗ lõm, cách 0,5 thốn từ kẽ ngón tay nhẫn và ngón tay út.
Huyệt trung chữ trên huyệt dịch môn 1 thốn, chỗ lõm giữa các đốt xương bàn tay 4,5.
Huyệt dương trì ở chỗ lõm trên lằn chỉ cổ tay, phía mu tay, giữa gân cơ duỗi chung của ngón tay và gân duỗi riêng của ngón út.
Huyệt ngoại quan sau lằn chỉ cổ tay 2 thốn, nơi chỗ lõm.
Trên huyệt ngoại quan 1 thốn là huyệt chi cấu.
Huyệt hội tông trên ngoài huyệt chi cấu 1 khoát ngón tay.
Huyệt tam dương lạc lệch lên trên một thốn.
Huyệt tứ độc cách mõm khuỷu tay 5 thốn, giữa xương quay và xương trụ.
Huyệt thiên tỉnh cách mõm khuỷu 1 thốn về phía sau, trên, ở chỗ lõm khi gấp khuỷu tay.
Huyệt thanh lãnh uyên trên huyệt thiên tỉnh 1 thốn.
Huyệt tiêu lạc nằm giữa huyệt thanh lãnh uyên và nhu hội.
Huyệt nhu hối phía dưới huyệt kiên liêu 3 thốn, ở bờ sau cơ tam giác.
Huyệt kiên liêu sau huyệt kiên ngung 1 thốn nơi hõm xuống khi gập tay nâng lên.
Huyệt thiên liêu sau huyệt kiên tỉnh 1 thốn.
Huyệt thiên dũ dưới tai 1 thốn (lấy nếp sau gáy làm chuẩn, huyệt là 1/3 ngoài của đường nối thiên trụ và thiên dung).
Huyệt ế phong ở sau tai nơi chỗ hõm, mõm nhọn cao nhất của dái tai (chỗ hõm khi há mồm sau dái tai, ấn vào thấy đau).
Huyệt khế mạch ở sau tai nơi gân máu xanh nổi lên (ép vành tai vào đầu, ngay sau tai, đúng với lỗ tai, chỗ hõm sau vành tai trên ế phong. Huyệt là điểm nối 1/3 dưới và 2/3 trên của đường cong theo bờ vành tai từ ế phong đến giác tôn).
Huyệt lư tức ở trên đường gân máu xanh chạy ngang (trên huyệt khế mạch 1 thốn, khi tìm ép sát vành tai vào đầu).
Huyệt giác tôn ở chân tóc chỗ ép vành tai vào.
Huyệt nhĩ môn ở trước rãnh trên bình tai, đầu trên chân bình tai.
Huyệt hoà liêu ở động mạch ngang tai (trước lỗ tai, dưới mi tóc, trước huyệt nhĩ môn. Huyệt ở bờ trên của mõm tiếp xương thái dương, phía trên và sau bờ sau của chân tóc mai, sờ thấy động mạch thái dương nông, trước bình tai chừng 1 đốt ngón tay).
Huyệt ty trúc không chỗ lõm sau đuôi chân mày.
經絡分寸歌 Kinh lạc phân thốn ca.
