Bài 12: giá trị của đơn lục vị (trong điều trị bệnh mãn tính)

Trong bộ Y Tông Tâm Lĩnh, cụ Hải thượng Lãn Ông đã dành cả 1 quyển “Huyền tẫn phát vi” để nối về 2 đơn thuốc, đó là Lục vị và Bát vị. Nhưng trên lâm sàng thì đơn Lục vị lại được dùng rất nhiều. Thực tế nếu xét về giá trị hiệu quả thì nó chiếm tới 30-40%, còn nếu nói về phối hợp đơn trên lâm sàng thì nó có mặt gần như 100% trong các đơn thuốc thuộc thể hư. Nói thế nhưng sẽ có người hỏi rằng tại sao chỉ với tác dụng bổ âm mà lại có tác dụng lớn như thế, là vì trong Đông y chỉ dùng cân bằng lại Âm Dương để chữa bệnh mà thôi, mà để cân bằng lại Âm Dương thì chỉ có bổ tả là 2 vế chính của chữa bệnh mà thôi, hay nói nôm na là chữa thẳng vào cơ thể bệnh, hay là chữa vào cơ địa cũng vậy. Khi mà cơ thể đã bị hư, tức là bệnh thường là đã lâu ngày nên cơ thể sẽ bị suy đi và khi chữa bắt buộc phải chữa vào phần hư trước, mà ngay đầu tiên phải dùng đơn thuốc này, nếu không dùng thì hiệu quả sẽ rất kém, thậm chí còn không có hiệu quả hoặc kết quả sẽ ngược lại với mong muốn.

Nói như thế tức là đơn Lục vị có tác dụng làm nền cho các đơn thuốc về sau này phát huy tác dụng  (tôi cho rằng đây là một điểm khác biệt hẳn so với Tây y và cũng là điểm Thứ nhất hơn hẳn Tây y). Chính vì vậy mà khi học về Đông y mà bỏ qua đơn thuốc này thì sẽ là một khiếm khuyết rất lớn.

Do Âm Dương cơ thể không ai giống ai nên khi dùng đơn thuốc này cũng phải theo dõi, thậm chí còn phải theo dõi khá sát để gia giảm thì mới có thể có hiệu quả tốt được, tức là chỉnh sao cho đơn thuốc phải phù hợp với cơ thể, đây cũng chính là một điểm phức tạp khi dùng thuốc Đông y, khi đã có nhiều kinh nghiệm rồi thì kết quả sẽ cao hơn.

Cũng do Âm Dương trong cơ thể mọi bệnh nhân không giống nhau và do mức độ hư cũng khác nhau nên thời gian dùng cũng có khác nhau. Đại khái dùng đến khi nào hết tác dụng thì thôi  (đây chính là cách theo dõi một đơn thuốc Đông y nói chung), nếu hư nhiều thì dùng lâu và ngược lại. sau đó sẽ đổi đơn thuốc khác.

 

Loạt bài Điều trị đông y của thành viên loccoc1368 trên http://diendanykhoa.com

* Mục lục: Điều trị đông y *