Bổ tả
là 2 mặt song song của quá trình điều trị, trong bệnh mãn tính thì thường phải
sử dụng cả 2 phương pháp này, bởi do bệnh đã lâu ngày nên sẽ có cả Hư lẫn Thực.
Hư ở đây thường là chân Âm bị hư trước cho nên bổ cũng là bổ cho phần Âm, sau
đó sẽ chuyển sang tả, tả ở đây là tả Thực
(nhiệt). Khi mắc bệnh lâu ngày thì phần Âm đã bị suy rồi (và thường là bị suy nhẹ rồi thì mới sinh ra
bệnh) sẽ bị suy thêm, phần Dương chưa bị hư cho nên sẽ làm cho phần âm bị giảm
thêm trong khi phần Dương vẫn giữ nguyên
(nếu bênh rất lâu ngày thì phần Dương mới bị suy theo), chính điều này sẽ
làm cho ÂM Dương càng mất cân bằng và càng làm cho bệnh nặng thêm lên. Khi ÂM
hư thì sẽ sinh ra Hư nhiệt, cộng với Thực nhiệt sẵn có sẽ tạo nên 2 loại nhiệt
trong cơ thể. Khi dùng Bổ Hư tức là bổ cho Hư nhiệt, khi Hư nhiệt đã hết thì
chuyển sang trị Thực nhiệt (tức là tả), đó là dẫn giải về bổ Hư và Tả Thực. Để
bổ cho phần Âm thì như tôi đã nói ở bài viết trước vẫn là đơn Lục vị là chính,
sau đó là 1 vài đơn bổ khác nữa, khi đã bổ đủ rồi mới chuyển sang tả.
Sau
khi bổ Hư rồi thì chuyển sang tả Thực, tùy theo bệnh mới mắc hay mắc đã lâu mà
cần tả nhiều hay ít, nếu bệnh mới mắc mà Mạch chưa hư thì có khi chỉ cần tả 1 lần
cũng đã được rồi, còn khi bệnh đã lâu ngày thì phải tả nhiều lần mới tốt được.Nếu
tả đúng và đủ mạnh thì bệnh sẽ giảm rõ, nhưng nếu tả mạnh quá thì có thể sẽ
sinh ra những hậu quả không mong muốn, còn nếu như tả nhẹ quá thì sẽ không có
tác dụng. Trong khi tả như vậy vẫn phải có bổ kèm theo, mục đích là để bảo vệ
cho Nguyên khí trong cơ thể không bị tổn hại do tả mạnh, nhưng ở đây chỉ cần bổ
cho Hậu thiên mà thôi.
Sau
khi tả, nếu bệnh nhân không có điều kiện chạy chữa đến cùng thì bệnh cũng sẽ giảm
nhẹ hơn, dù chưa khỏi. Còn nếu điều trị được đủ thời gian theo liệu trình thì bệnh
sẽ giảm nhiều hay sẽ khỏi.
Điều
trị Đông y phức tạp là vậy (thậm chí rất
phức tạp) nhưng tôi nghĩ rằng phức tạp ở đây là do tuân theo cơ chế chứ không
phải vẽ ra để mọi người cho là mình cao siêu. Thứ nữa là có phức tạp thì kết quả
mới tốt được, còn khi điều trị đơn giản thì kết quả cũng sẽ đơn giản, (điều này tuân theo quy luật khi quả ở càng
cao thì sẽ càng khó hái và phải mất nhiều công).
Loạt bài Điều trị đông y của thành viên loccoc1368 trên
http://diendanykhoa.com