Uất
là biểu hiện phần Dương hỏa của của cơ thể bị nén lại, không thông thoát ra được
làm cho cơ thể không thư thái, nó làm cho Âm Dương ngày càng chênh lệch nhiều
và sẽ sinh rất nhiều bệnh.
Trong
Đông y khi điều trị bệnh mãn tính, rất hay gặp chứng Uất, nó có rất nhiều biểu
hiện, nếu không nắm chắc thì dễ bị nhầm. Xét về giai đoạn thì Uất là giai đoạn
2 của của cơ thể bệnh (ở đây nếu nói là
giai đoạn bệnh cũng được nhưng trong điều trị Đông y thì điều chỉnh Âm dương của
cơ thể là chính nên nói là giai đoạn của cơ thể thì hợp lý hơn). Triệu chứng Uất
thường xuất hiện sau khi mắc bệnh mà không được điều trị triệt để hay do tuổi
tác, do điều kiện sinh hoạt mà sinh ra. Nó là nguyên nhân gây ra rất nhiều bệnh,
sau nữa là những hậu quả nặng nề và cuối cùng là tử vong.
Hoặc
khi nói đến bệnh Cao huyết áp, ta hường hay nói tới triệu chứng Nhức đầu, ít
người hiểu được rằng đó chính là do Uất gây nên, đồng thời hay đi theo Nhức đầu
là triệu chứng Đắng miệng và Khô cổ họng. Trong một tài liệu của Trung quốc nói
về Ung thư có nhận xét rằng có tới 80% bệnh nhân bị Ung thư có chứng Đắng miệng,
tất nhiên nói như thế không có nghĩa là cứ Đắng miệng là có Ung thư, thường phải
bị đắng miệng một thời gian dài rồi mới sinh ra bệnh. Đặc biệt trong lĩnh vực
vô sinh nó cũng gây ra những hậu quả nặng nề vì ảnh hưởng tới cả một thế hệ, tạo
gánh nặng cho cả gia đình và xã hội.
Theo
lý luận Đông y khi bệnh lâu ngày hay kết hợp một số yếu tố khác sẽ dẫn đến phần
Âm bị hư, khí sẽ bị uất, khí uất sẽ lại làm cho hỏa vượng và lại làm cho âm tiếp
tục bị hư nữa, đó là một vòng luẩn quẩn nếu không được chữa chạy kịp thời thì
cơ thể sẽ chuyển sang giai đoạn sau và sẽ có nhiều biến chứng.
Về
giai đoạn khi mới bị thì Uất còn nhẹ, càng về sau thì như trên đã nói ,phần Âm
lúc này sẽ rất hư sẽ làm cho hỏa càng vượng nên chênh lệch âm dương càng nhiều
và đây chính là nguyên nhân dẫn đến rất nhiều loại bệnh tật phát sinh thêm. ở
giai đoạn nặng sẽ có một số biểu hiện như : Mạch có thể rất căng, cứng, Nhức đầu
sẽ rất nhiều, nhịp tim thì rối loạn, và sẽ gây ra nhiều biến chứng. Có trường hợp
bệnh nhân sau khi bị Nhức đầu đến 20 năm khi chụp cộng hưởng từ thì thấy mạch
máu não đã có nhiều đoạn bị phình, đó chính là hậu quả mà chứng Uât gây nên.
Tôi thấy đa số những bệnh nhân gầy đen, huyết áp cao nếu như có cả loạn nhịp
tim thì thường là rất dễ bị đột tử.
Hoặc
như có một số bênh nhân khi rất nặng, trước khi tử vong 1-2 ngày hay có biểu hiện
đi ngoài nhiều lần nhưng rất khó đi, hay chỉ đi được ít một và gần giống như ỉa
chảy thì đây chính là biểu hiện của trạng thái Uất lần cuối cùng rồi có thể sẽ
đi vào hôn mê.
Trong
các sách về Đông y có chia ra 6 chứng uất nhưng trên thực tế thì chỉ có Can hỏa
uất là nhiều nhất và cùng tác nhân gây ra nhiều chứng bệnh nhất. Triệu chứng của
can hỏa uất gồm: miệng đắng, lưỡi khô, tiểu đỏ, gắt,nhổ ra nước bọt đặc…Trong
sách có nói tới điều trị bằng đơn Lục uất thang hay Song giải tán... nhưng chỉ
là khi cơ thể còn thực thôi, khi đã hư thì đơn Lục vị lại là hợp lý hơn cả. Đa
phần trong thực tế là hư uất còn thực uất không nhiều lắm nên trọng dụng đơn
Luc vị vẫn là chính, sau đó kết hợp bổ tả thì sẽ giải quyết được.
Chứng
Uất gây nên nhiều tác hại như thế nên theo tôi cần phải đặc biệt chú ý không những
đối với thày thuốc mà còn cả vởi bệnh nhân nữa, không nên để đến khi nó gây ra
nhiều hậu quả mới đi can thiệp, bởi lúc đó sẽ khó khăn nhiều.
Loạt bài Điều trị đông y của thành viên loccoc1368 trên
http://diendanykhoa.com
